Tot 1991 was het bestaan van Labitolosa alleen bekend van twee gevonden documenten.
Eén van deze documenten stamt uit de zestiende eeuw en is in de buurt van de voormalige stad opgedoken. Het andere bewaard gebleven document is uit de zesde eeuw.
In beide documenten werd verwezen naar Terra Labetolosana. Het gaat hier over Labitolosa, de Romeinse hoofdstad van de Centrale Pyreneeën gebouwd aan het begin van de jaartelling, gelegen in de heuvels niet ver van Juseu. Het is de moeite waard om de plek eens te bezoeken. Bovendien is het een mooie wandeling vanaf het meer.
Citaat: Op veel plaatsen in Spanje vormden de Romeinse steden de basis voor verdere expansie. Maar juist door de lage bevolkingsdichtheid van dit gebied zijn de bouwstenen van Labitolosa niet of nauwelijks hergebruikt en is zeker het centrum van deze Romeinse stad redelijk in tact gebleven. Daardoor is Labitolosa als oude Romeinse stad van prominente archeologische betekenis voor het Iberisch schiereiland.
De bebouwing rond Labitolosa besloeg ooit een oppervlak van vele hectaren. Daarvan is nog altijd maar een klein deel blootgelegd. De opgravingen gaan nog steeds door maar zichtbaar zijn inmiddels de resten van het forum en de er naast gelegen curie (college), de twee badhuizen, waarvan het warmwatersysteem (hypocaustum) nog herkenbaar is, en de domus (Romeins woonhuis).
Van de curie, een gebouw van 11 bij 18 meter, zijn de entree en de aula goed bewaard gebleven. Op de video´s onderaan zijn reconstructies te zien van de thermen en van de curie.
Tot niet lang geleden kon je op het terrein nog vrij rondlopen over de oude visgraat stenen vloeren tussen allerlei voetsokkels en pilaren. Maar recentelijk werden de curie en een van de thermen overdekt en afgeschermd voor gulzige verzamelaars.
Bron: Gobierno de Aragon in samenwerking met de Universiteit van Zaragoza..